Een cursus over het voeren van een socratisch gesprek bleek er toe te leiden dat in de interactie tussen studentleraren en hun leerlingen, leerlingen meer aan het woord kwamen. Leraren gaven duidelijk meer ruimte aan de leerling, stelden meer open vragen en vroegen door. Ook checkten ze of ze de leerling goed begrepen hadden en besteedden spontaan meer aandacht aan taal. Dat schrijft Dubravka Knežić in haar proefschrift.
Een socratisch gesprek is een filosofische methode waarbij een groep samen een antwoord bedenkt op een fundamentele vraag zoals ‘wat is kennis?’ of ‘wat is goed onderwijs?’. De methode bewerkstelligt het ‘samen denken’ door middel van intensieve interactie waarin veel aandacht wordt besteed aan de inhoud en de vorm van het gesprek.
In het onderzoek van Knežićwerden 32 studentleraren verdeeld over twee groepen: een experimentele groep en een controlegroep. De experimentele groep kreeg een cursus in het socratisch gesprek in de Nelson-Heckmann-traditie.
Zoals gezegd bleken de deelnemers na deze cursus gesprekken met leerlingen anders te zijn gaan voeren. Ze letten zelfs meer op de taal, al waren ze geen taaldocenten. Dit zou erop kunnen wijzen dat de cursus in het socratisch gesprek ze sensitiever maakte voor de vorm van interactie.
De relevantie van deze bevindingen voor de lerarenopleiding is volgens de Utrechtse promovendagroot. Studentleraren geven al lang aan dat ze in de opleiding niet leren hoe ze moeten communiceren terwijl dit toch de basis van onderwijsgeven is. Het socratisch gesprek biedt een adequaat antwoord op deze behoefte.
Promotiegegevens
Promovendus: Dubravka Knežić
Faculteit: Faculteit Sociale Wetenschappen
Proefschrift: Socratic Dialogue and Teacher-Pupil Interaction
Promotor 1: Prof. dr. Ed Elbers
Promotor 2: Prof. dr. Theo Wubbels
Copromotor 1: Dr. Maaike Hajer
Datum en tijd: 14/10/2011 14:30
Locatie: Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht