De gezondheidszorg kan miljoenen euro’s goedkoper als bepaalde interventies of (diagnostische) instrumenten voor minder patiënten worden gebruikt dan nu het geval is. In sommige gevallen kunnen deze interventies of instrumenten zelfs worden afgeschaft.
Dit schrijft ZonMw, organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie, in het Signalement ‘Verstandig kiezen’. ZonMw wil samen met het veld een actieplan opstellen om niet of minder effectieve zorg te beperken. De Orde van Medisch Specialisten (OMS) en een aantal wetenschappelijke verenigingen van medisch specialisten gaan samen dit actieplan opstellen.
Het signalement verkent mogelijkheden om kosten in de Nederlandse gezondheidszorg te besparen door bepaalde medische interventies ‘niet meer of minder te doen’. Op basis van literatuuronderzoek en uit een inventarisatie van zeven ZonMw projecten laat dit signalement zien dat aanzienlijke kostenbesparingen op deze manier mogelijk kunnen zijn. Bij patiënten die wegens een acute buikvliesontsteking herhaaldelijk een buikoperatie moeten ondergaan, zouden artsen bijvoorbeeld minder snel moeten ingrijpen. Naar schatting kan dit jaarlijks miljoenen euro’s besparen.
Binnen- en buitenlandse ervaringen laten zien dat het terugdringen van niet of minder effectieve zorg alleen mogelijk is als alle relevante partijen hier achter staan. Omdat de kwaliteit en veiligheid van zorg verbetert reageren patiëntenorganisaties positief. In het signalement stelt ZonMw concrete stappen voor die het verstandig kiezen voor interventies kunnen bevorderen. De aanbevelingen lopen uit een van het aanpassen van richtlijnen, ontwikkeling van business cases om kostenbesparingen inzichtelijk te maken, registratie hoe vaak een bepaalde interventie wordt gebruikt tot het opsporen van meer voorbeelden van niet of minder effectieve zorg.
Een leerzaam en voor ZonMw en medisch specialisten bekend initiatief is de campagne Choosing Wisely van een aantal Amerikaanse wetenschappelijke verenigingen. Deze campagne leverde in betrekkelijk korte tijd een lijst met 45 tests en behandelingen op die volgens de Amerikaanse specialisten zelf niet altijd nodig zijn. Patiëntenorganisaties reageerden hierop enthousiast. Deze Amerikaanse campagne heeft ZonMw en de OMS geïnspireerd om een campagne Verstandig Kiezen te ontwikkelen.
ZonMw
Vooruitgang vraagt om onderzoek en ontwikkeling. ZonMw financiert gezondheidsonderzoek én stimuleert het gebruik van de ontwikkelde kennis – om daarmee de zorg en gezondheid te verbeteren. ZonMw heeft als hoofdopdrachtgevers het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek.
Meer informatie en het downloaden van het Signalement, www.zonmw.nl/verstandigkiezen.