Gevangenen in de Libische stad Misrata worden gemarteld en krijgen niet de benodigde medische zorg, zegt Artsen zonder Grenzen. De organisatie schort daarom haar werk in de gevangenissen van Misrata op.
Artsen zonder Grenzen verzorgt sinds augustus 2011 in diverse Libische gevangenissen oorlogsgewonden. Steeds vaker zagen de teams patiënten met verwondingen als gevolg van martelingen tijdens ondervragingen. Die ondervragingen gebeurden buiten de gevangenissen. Artsen zonder Grenzen behandelde 115 gemartelde gevangenen en rapporteerde alle gevallen aan de autoriteiten in Misrata. Maar in januari zijn verschillende patiënten opnieuw ondervraagd en opnieuw gemarteld.
De meest alarmerende zaak deed zich voor op 3 januari. Toen behandelde Artsen zonder Grenzen veertien gevangenen die ondervraagd waren buiten de gevangenis. Ondanks eerdere eisen om de martelingen onmiddellijk te stoppen, hadden negen van de veertien gevangenen zware verwondingen en vertoonden ze duidelijke tekenen van marteling. Artsen zonder Grenzen lichtte de Nationale Militaire Veiligheidsdienst in, het verantwoordelijke orgaan voor de ondervragingen, dat een aantal patiënten naar een ziekenhuis moest worden gebracht voor spoedeisende en gespecialiseerde zorg. Op één na werd alle gewonden die zorg ontzegd, en ze werden opnieuw ondervraagd en gemarteld.
‘Sommige medewerkers van het regime hebben geprobeerd ons werk te misbruiken’, zegt Christopher Stokes, algemeen directeur van de Belgische zusterorganisatie van Artsen zonder Grenzen. ‘Soms werden patiënten naar ons gebracht in het midden van een ondervraging, om hen te verzorgen zodat ze verder verhoord konden worden. Dat is onaanvaardbaar. Het is onze taak om zieke en gewonde gevangenen te verzorgen; niet om steeds dezelfde patiënten te behandelen tussen verschillende martelsessies.’ De teams van Artsen zonder Grenzen werd ook gevraagd om te werken in de ondervragingscentra zelf, maar dat heeft de organisatie steeds geweigerd.
Na gesprekken met verschillende autoriteiten zond Artsen zonder Grenzen een officiële brief naar de Militaire Raad van Misrata, het Veiligheidscomité van Misrata, de Nationale Militaire Veiligheidsdienst en de Lokale Burgerraad van Misrata, om opnieuw te eisen dat elke vorm van mishandeling van de gevangenen onmiddellijk werd stopgezet. ‘Maar er is niets concreets gebeurd’, zegt Stokes. ‘Integendeel: we hebben vier nieuwe gevallen van marteling gezien. We hebben daarom besloten onze hulpverlening in de gevangenissen op te schorten.’
Artsen zonder Grenzen werkt in Misrata sinds april 2011. Sinds augustus werkt Artsen zonder Grenzen ook in de gevangenissen, om oorlogsgewonden te verzorgen en orthopedische zorg te geven aan mensen met botbreuken. De medische teams voerden 2.600 consulten uit, waarvan 311 voor geweldgerelateerde trauma’s.
Artsen zonder Grenzen laat haar projecten voor psychosociale zorg in scholen en gezondheidscentra in Misrata wel doorgaan, net als haar hulpverlening aan 3.000 migranten en vluchtelingen in en rond de hoofdstad Tripoli.
Artsen zonder Grenzen werkt sinds 25 februari 2011 in Libië. Om de onafhankelijkheid van haar medisch werk te garanderen doet Artsen zonder Grenzen enkel beroep op privégiften om haar activiteiten in Libië te financieren en aanvaardt geen fondsen van regeringen, militaire of politieke groeperingen.