Brand eist in Nederland jaarlijks tientallen dodelijke slachtoffers en honderden gewonden, en zorgt voor miljoenen euro’s aan materiële schade. Door vlamvertragende chemicaliën te gebruiken in elektronica, kleding en meubels wordt het ontstaan en verspreiden van brand vertraagd.
Dit resulteert in minder schade, gewonden en dodelijke slachtoffers. Echter, veel van deze vlamvertragers, vooral die met broom, blijken het milieu te vervuilen en zijn schadelijk voor dieren en mensen. Met name het (ontwikkelende) zenuwstelsel is gevoelig voor deze ongewenste effecten (‘neurotoxiciteit’). Zo zijn er aanwijzingen dat blootstelling van kinderen aan deze vlamvertragers kan resulteren in verminderd cognitief en motorisch functioneren.
Promotieonderzoek
Promovendus Hester Hendriks beschrijft in het eerste deel van haar proefschrift in vitro onderzoek (reageerbuis) naar het werkingsmechanisme van de schadelijke effecten van gebromeerde vlamvertragers op het zenuwstelsel.
Hieruit blijkt de noodzaak voor het vervangen van deze huidige vlamvertragers door minder schadelijke, alternatieve vlamvertragers. Het is echter van groot belang dat deze alternatieve vlamvertragers eerst grondig worden onderzocht op hun veiligheid voor mens en milieu.
Het proefschrift beschrijft vervolgens dan ook in vitro studies naar de (neuro)toxiciteit van een aantal alternatieve vlamvertragers. Tot slot zijn voor een vergelijking met de humane situatie de in vitro resultaten vergeleken met de resultaten van een in vivo experiment in muizen. Als de resultaten van beide studies overeen komen, zijn in de toekomst steeds minder in vivo experimenten nodig.
De conclusie van het onderzoek is dat een aantal alternatieve vlamvertragers geschikt lijkt om – na verder onderzoek – de huidige schadelijke vlamvertragers te vervangen.
Promotie
Hester Hendriks promoveert op 3 november 2014 aan de Universiteit van Utrecht op haar proefschrift ‘Neurotoxicity of past, present and future flame retardants – neurotoxic hazard characterization and risk assessment of (alternative) flame retardants’.
Dit is een vervelend dilemma.
Toch denk ik dat brand uiteindelijk meer leed geeft dan de eventuele gevolgen van brandvertragende materialen. Niet alleen overlijden maar brandwonden zijn verschrikkelijk en kunnen iemand voor de rest van het leven verminken. Daarnaast heeft ook het verlies van persoonlijke spullen een grote impact.
Indien er vlamvertragende stoffen zijn die geen gevolgen hebben voor de gezondheid dan bij voorkeur daar op overstappen.