Wat een succes! Vier Oscars voor ‘The King’s Speech’ en zelfs de belangrijkste, namelijk die voor de beste film, de beste acteur (Colin Firth), de beste regisseur (Tom Hooper), en het beste script. De schrijver ervan (David Seidler, hij stotterde zelf vroeger ook) zei bij de uitreiking: ‘We have been heard’. En zo is het: stotteren heeft een gigantische emancipatieslag in de maatschappij doorgemaakt, en wij allen moeten hier wijs mee omgaan.
Via deze link kan je alles van de Oscars nog eens lezen, maar ik vraag hier ook aandacht voor een andere emancipatie van het stotteren, namelijk in de wetenschap.
De vorige week vond in Washington DC de 177ste meeting van de American Association for the Advancement of Sciences (de ‘hoogste’ algemeen wetenschappelijk vergadering ter wereld) plaats, en daar werd een speciale sessie gehouden met als titel: From Freud to fMRI: Untangling the Mystery of Stuttering.
Let wel, dit was de eerste keer dat op deze belangrijke vergadering het stotteren aan de orde is gekomen, en veel ontwikkelingen die ik voor deze site al eerder had samengevat werden daar heel helder verteld. Maar er was nog iets nieuws: Dr Dennis Drayna (de ontdekker van de ‘stottergenen’) heeft nu ook transgene muizen gemaakt met deze genen. Wat zijn transgene muizen? Ik heb ze zelf ook gemaakt: het komt er kortweg op neer dat je een bepaald gen in een muizen embryonale cel kan inspuiten, en dat je zo kan bestuderen wat er voor een soort muis uitkomt. Dit eenvoudige gezegde is in feite heel ingewikkeld, maar het heeft de wetenschappelijke bestudering van allerlei ziekten enorm vooruit geholpen. Ik heb zelf ervaring met modellen van kanker tot hooikoorts, en daar heeft het gigantisch bijgedragen aan het begrijpen van de ziekte en het ontwikkelen van nieuwe therapieën.
Hier gaat het dus om stotteren; lachwekkend, een stotterende muis? Muizen piepen op een manier die wij vrijwel niet kunnen horen, maar die we wel kunnen opnemen en analyseren. Dr Drayna is nu aan het bestuderen hoe dit piepgedrag door deze ingebrachte genen wordt beïnvloed. Ook doofheid is zo al met transgene muizen bestudeerd. En wat heb je er dan aan? Dat is vooralsnog niet te zeggen, maar de lijn van begrijpen hoe het zit naar therapie geldt altijd en overal.
We moeten ons nog iets anders realiseren: we hebben het nu wel over de genen als een belangrijke veroorzakende factor, maar de omgeving speelt ook een zeer grote rol, zeker bij het uitlokken, versterken en in standhouden van het stotteren. Maar de winst is dat stotteren nu breed gezien gaat worden zoals het is, nl. een medisch probleem, en dat de therapie dus ook uit goed opgeleide (para)-medische hoek komt. De vlag kan uit.
Auteur: Bert Bast, voorzitter Nederlandse Federatie Stotteren